viernes, 26 de noviembre de 2010

GALENO: erromatarren medikua

Como aquellos que describen la naturaleza de un país mostrando en primer lugar sus fronteras y después continúa enumerando sus partes, de la misma forma, yo también quiero comenzar describiendo y delimitando la fronteras del tórax



 Galeno (Pergamum, 131-201) mediku greziarra izan zen, Erromatarren inperioaren garaian bizi izan zena.

 Eragin handia eduki du medikuntzaren historian zehar. Gaur egun, oraindik erabiltzen da "galeno" hitza medikuaren sinonimo moduan.

- Gladiadoreak osatuz traumatologia arloan esperientzia handia hartu zuen. Garai hartan ere, begi lausoak operatzen jardun zuen.
- Anatomia inguruan jakintza zabala erakutsi zuen. Animalien bibisekzioen bidez giltzurrunen eta bizkarrezur-muina aztertu zituen.

Galenoren ekarpenak medikuntzara:

§                     Demostró cómo diversos musculos son controlados por la medula espinal.
§                     Identificó siete pares de nervios craneales
§                     Demostró que es el cerebro el órgano encargado de controlar la voz.
§                     Demostró las funciones del riñon y de la vejiga.
§                     Demostró que por las arterias circula sangre, y no aire (como pensaban Erasístrato y Herófilo).
§                     Descubrió diferencias estructurales entre venas y arterias.
§                     Describió las válvulas del corazon.
§                     Describió diversas enfermedades infecciosas (como la peste de los años 165-170) y su propagación.
§                     Dio gran importancia a los métodos de conservación y preparación de fármacos, base de la actual farmacia galenica.
§                     Su tratado Sobre el diagnóstico de los sueños (De Dignotione ex Insomnis Libellis, en latín) describe los sueños (es decir, las ensoñaciones) y afirma que éstos pueden ser un reflejo de los padecimientos del cuerpo.

Ume batek lehen aldiz amaren ahotsa entzuten du.


Un video que muestra la reacción de un bebé al que le realizaron un implante coclear.En la filmación se puede ver cómo Jonathan ríe y se sorprende con la voz de su madre. El chico, de ocho meses, recibió un implante coclear para aquellos pacientes que padecen de sordera de ambos oídos.

Este tipo de implantes se convirtió en una intervención clave en los últimos años.


miércoles, 24 de noviembre de 2010

Odol artifiziala nahi baino urrunago

     
        Preziatua eta bizitzeko ezinbestekoa. Horixe da odola. Gure gorputzak behar-beharrezkoa du egoki funtzionatzeko. Oxigenoaren, elikagaien eta hondakinen garraiatzaile eraginkorra da. Eta beste hamaika funtzio ere betetzen ditu: besteak beste, gorputza infekzioetatik babesten du, eta tenperaturaren erregulazioaren arduraduna da.
       Horretaz guztiaz jabetu bezain pronto hasi zen, nolabait, odolaren ordezkoa aurkitzeko lasterketa. Transfusioetarako nahi beste odol garbi izatea da helburua. 
      Mundu osoko ikertzaileek hainbat hamarkada daramatzate ordezko bideragarri baten bila, baina odolaren osagai gutxi batzuen ordezko sintetikoak baino ez dira lortu bidean. Aurrerapen ugari egin bada ere, hornikuntza odol-emaile boluntarioen esku dago oraindik ere. Benetako odol artifiziala urrun da oraindik.

Farmakogenetika, medikuntza pertsonalizatuaren bidean...

   Guztiak desberdinak gara, eta horregatik era desberdinean erantzun dezakegu farmakoen aurrean. Gaur egun medikura jaotean garenean ordea, gaixotasun berdinaren aurrean botika berdina hartzeko agintzen digu medikuak: "3 sobre egunean, jatordu bakoitzaren ondoren", adibidez . Baina botika horrek batzuengan eraginkortasun handia eduki dezake, besteengan txikia eta gutxi batzuentzat albo efektuak. Terapia orokorretan oinarritzen da gaur egungo medikuntza. 

      Farmakogenetikak berriz, tratamendu orokorrak alde batera utzi eta terapia pertsonalagoetaruntz abiatzea du helburu. Pertsona bakoitzaren herentzia genetiko eta geneetan oinarrituz, norberak farmakoekiko izan dezakeen erantzuna aztertzen duen zientzia da farmakogenetika. Hau da, farmakoak eta genetika erlazionatzen dituen zientzia da.

      Adibidez, ikusi da leuzemiaren aurkako farmako baten aurrean pazienteak erantzun ezberdinak dituztela. Batzuk, horien artean umeak, oso azkar metabolizatzen dute farmako hau, eta dosi handiagoa behar dute. Beste batzuk ordea, oso motel metabolizatzen dutenez, dosi askoz ere txikiagoa behar dute. Farmako honen metabolismoarekin erlazionatutako geneak aztertuz, determina daiteke zein den paziente bakoitzarentzako dosi egokiena eta horrela farmakoaren eraginkortasuna handituko da kasu bakoitzean.

       Farmakogenetikari buruz ikerketa asko ari dira egiten, eta etorkizunerako medikuntzaren oinarri izan daiteke seguraski: terapia pertsonalizatu eta eraginkorretako etorkizuneko medikuntza.




 

Gaiari buruz interesa baduzue, ondorengo artikulo hau interesgarria da: